آزادی از زندان به شرط کار در مزرعه

به گزارش ایران آنلاین، فقط شنیدن اسم زندان می تواند ترس به جان خیلی ها بیاندازد چه برسد به تصور اینکه مجبور شوی چند ماه یا چند سال را در سلول های زندان بگذرانی. مثل سینا متولد76 که تا چند سال پیش هرگز تصور نمی کرده، پای اش به زندان باز شود اما حالا 3 سالی است که محکوم به حبس شده است. لبخند از صورتش پاک نمی شود و دندان های سفیدِ لمینیت شده اش زیر آفتاب زمین های فشافویه برق می زند. می گوید: هیجوقت فکر نمی کردم کارم به زندان یا فروش مواد کشیده شود. دوستم گفت چند ماه مواد میفروشیم و بعد سالم زندگی می کنیم. تا به خود آمدم دیدم داخل زندانم.”

از زندان فشافویه که عبور کنی به زمین های پهناور و سبزی می رسی که حالا محل کسب و امید خیلی از زندانی هامثل سیناست. البته، این شامل همه نمی شود و فقط افرادی که جزء رسته مجرمان خشن و سابقه‌دار نباشند شرایط بازپروری بدون حضور در سلول را دارند که به آن ها” رای باز “گفته می شود. این افراد می توانند با تامین وثیقه یا داشتن حسن رفتار در کنار گذراندن محکومیت خود حرفه جدیدی بیاموزند و درآمد کسب کنند. سینا می گوید کار کردن در زمین را به ماندن در سلول های زندان ترجیح می دهد، به خصوص اینکه شب ها می تواند به خانه برگردد و خانواده اش را ببیند.

فشافویه منطقه بزرگی است که چندین هزار هکتار زمین سرسبز و حاصل خیز را در دل خود جای داده است که حالا با تهمیدات قانون گذار صدها زندانی آستین ها را بالا زده و با دامداری و کشاورزی برای خانواده هایشان روزی حلال می برند. تعدادی از آنها در باغ های پسته کشاورزی می کنند و برخی دیگر هم در مشاغل دیگری از جمله پرورش شتر مرغ و زنبور و ماهی غزل آلا و دامداری مشغول به کار هستند.

آقا حیدر یکی دیگر از زندانی هایی است که در کارگاه های چوب بری فشافویه مشغول به کار است. می گوید برای حمل و نگهداری شیشه به 10 سال زندان محکوم شده که حالا چند ماهی است با گرفتن حکم رای باز توانسته شب ها به خانه بگردد و دیگر مجبور به ماندن در زندان نیست. ادامه می دهد: “برای ما که از زندگی بریدیم و سالهاست در زندانیم، کار کردن در این مزارع و گرفتن حکم باز یعنی آزادی. همین که آزادم و شب ها کنار زن و بچه ام هستم برایم یک دنیا می ارزد.”

وقتی از درآمدش می پرسم پاسخ می دهد” نهایتا ماهی دو تا سه میلیون دریافتی دارم. هرچند کم است و به تامین تمام مخارج زندگی ام نمی رسد اما راضی ام. میخواهم بعد از تمام شدن دوران محکومیتم همین رشته و کار را ادامه دهم. شاید یک مغازه نجاری اجاره کردم و کسب و کار خودم را راه انداختم.”

با تاریک شدن هوا زندانی ها کم کم لباس های کار خود را عوض می کنند تا به خانه برگردند. یکی از زندانی ها می گوید مردم فکر نکنند این اتفاق فقط برای دیگری است. ما هم هیچوقت به این روزها فکر نمی کردیم.همه آن ها زندگی تلخی را تجربه کرده اند و حالا با کار در این مزارع به زندگی برگشته اند. همه یک درد مشترک دارند و آن هم داشتن سابقه نداشتن سوء پیشینه است. برای همین هم این مهارت ها برای پیدا کردن شغل یا راه انداختن یک کسب و کار خیلی به دردشان می خورد. چون هنوز هم شرط اصلی تعداد زیادی یا شاید بتوان گفت همه استخدام ها نداشتن سوء پیشینه است.

18 هزار زندانی خارج از محیط زندان مشغول به کار هستند

غلامعلی محمدی، رئیس سازمان زندان‌ها در نشست خبری خود با اصحاب رسانه که بعد از بازدید خبرنگاران از زمین های فشافویه صورت گرفت، گفت: ایجاد شغل و اشتغال برای زندانیان با هدف کسب درآمد نیست بلکه در راستای اقدامات تربیتی است و به لحاظ جایگاهی که اشتغال برای تربیت انسان دارد، نسبت به آن اهتمام داریم.

رئیس سازمان زندان‌ها با تأکید بر اینکه اشتغال زندانیان مورد توجه این سازمان قرار دارد، اظهار کرد: ایجاد اشتغال با مشارکت بنیاد تعاون و انجمن حمایت در سه بخش کارگاه‌های داخل زندان، اعزام به بیرون از زندان و بخش اشتغال نشسته در اندرزگاه‌ها صورت می‌گیرد.

وی ادامه داد: مقدمه اشتغال، حرفه‌آموزی است که داخل زندان‌ها آن را به نحو گسترده انجام می‌دهیم و با هدف افزایش مهارت و تخصص در شغل شخص صورت می‌گیرد. بیش از 57 هزار و 600 نفر از زندانیان تحت پوشش حرفه‌آموزی قرار گرفته‌اند که 64 درصد آنها پس از قبولی در آزمون مدرک مهارت خود را بدون درج آموزش در زندان دریافت کرده‌اند. سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای این مدارک را صادر می‌کند تا موجبات اشتغال او در خارج از زندان فراهم شود. همچنین با وزارت میراث و سازمان کشا‌ورزی و سازمان‌های دولتی دیگر برای آموزش زندانیان همکاری داریم.

این مقام قضایی، گفت: در چارچوب اقدامات تربیتی و اصلاحی برای همه کارهای زندانیان نمراتی درج می‌شود. از طرفی شامل ارفاق شدن زندانیان بر اساس نمراتی است که در دوره محکومیت خود دریافت کرده است و اشتغال و آموزش هم به نمره‌دهی به زندانیان منجر می‌شود که انگیزه‌ای برای مشغول به کار شدن زندانیان است.

رئیس سازمان زندان‌ها در ادامه، افزود: ایجاد اشتغال مولد از برنامه‌های اصلی ما در بحث اشتغال زندانیان است و در تلاش هستیم تا رشد 50 درصدی سال قبل در این خصوص را افزایش دهیم.

وی گفت: تعداد 18 هزار نفر از زندانیان در مراکز خارج از زندان مشغول به کار هستند که با همکاری مراجع قضایی ممکن شده است.

محمدی ادامه داد: به کسانی ‌که در خارج از زندان و یا کارگاه‌های زندان فعالیت می‌کنند موظف به پرداخت حقوق هستیم. پرداخت دستمزد زندانیان رشد 49 درصدی داشته است‌ و به دنبال افزایش دستمزد زندانیان هستیم.

رئیس سازمان زندان‌ها افزود: مجلس مصوباتی برای تسهیل روند اشتغال زندانیان داشته و در قانون بودجه سال قبل زمینه اشتغال زندانیان را فراهم کرد. مجلس قانونی تصویب کرد تا به کارآفرینانی که نیروی انسانی خود را از میان زندانیان انتخاب می‌کنند تسهیلات بدون کارمزد پرداخت شود و حتی سود حاصل از این تسهیلات معاف از مالیات شد. همچنین در قانون بودجه 1402 تاسیس هزار میلیارد تومان تسهیلات اشتغال زندانیان پیش‌بینی شد.

وی خاطرنشان کرد: به زودی سامانه‌ای راه‌اندازی می‌شود و در آن نیازهای اشتغال زندانیان در معرض نمایش قرار می‌گیرد تا کارآفرینان این‌نیازها را ببینند و برای مشارکت اعلام همکاری کنند.

حرفه آموزی 80 هزار زندانی

رحیم مطهر‌نژاد، مدیرعامل بنیاد تعاون زندانیان کشور در جریان این بازدید به خبرنگاران، گفت: بنیاد تعاون زندانیان یک نهاد عام‌المنفعه است که بیش از 82 سال سابقه فعالیت دارد.

وی با بیان اینکه این بنیاد دو کار اساسی نظیر حرفه‌آموزی و اشتغال انجام می‌دهد، گفت: سالانه 80 هزار نفر زندانی با حضور در کلاس‌های حرفه‌آموزی مهارت کسب می‌کنند.

مطهرنژاد اظهار کرد: در حال حاضر بیش از 50 هزار نفر زندانی شاغل در کشور هستند که در چهار گروه اشتغال نشسته، اشتغال در محیط بسته، اشتغال در پیرامون زندان ها و اشتغال اعزام به کار مشغول به فعالیت هستند.

ماجرای کسب‌ و کار زندانیان

بنیاد تعاون زندانیان با ۸۲ سابقه سال، مسئولیت حرفه‌آموزی، اشتغال زندانیان و کمک به امرار معاش خانواده‌های آنان را بر عهده دارد. این بنیاد با در اختیار داشتن هزار واحد تولیدی، سالانه بالغ بر ۵۰ هزار نفر از زندانیان را در داخل، پیرامون و بیرون از زندان‌های کشور مشغول به کار کرده و بیش از پنج هزار نوع محصول را در صنایع مختلف تولید و به بازار عرضه می‌کند.

بنیاد تعاون زندانیان براساس اساسنامه دو مأموریت مهم شامل، حرفه‌آموزی به زندانیان در زمان تحمل حبس و ایجاد اشتغال برای زندانیان ایجاد شده است تا مددجویان ضمن بهتر طی‌کردن دوران محکومیت خود بتوانند کسب درآمد داشته باشند و هزینه زندگی خود و خانواده‌هایشان را تأمین کنند. از دیگر کار‌های بنیاد تعاون زندانیان نیز می‌توان به اداره واحد‌های کشاورزی، صنعتی و خدماتی اشاره کرد.

در بازدید میدانی دیروز، خبرنگاران با شرکت کشت و صنعت حامیان فدک یکی از ۱۰ شرکت وابسته به بنیاد تعاون زندانیان آشنا شدند که چند مجتمع دارد و تمامی اراضی متعلق به شرکت دو هزارو ۶۵۰ هکتار است و محصولات مختلفی اعم از گندم، جو، کلزا و… را تولید می‌کند. اهالی رسانه در این تور نظارتی از ناحیه خانلق بازدید کردند که در آن ۴۲۰ قطعه شترمرغ پرورش داده می‌شود، همچنین ۳۰۰ کندو زنبور عسل، دام‌پروری و زراعت در این مجتمع وجود دارد که مددجویان رأی ‌باز در آن مشغول به کار هستند. ناحیه آراد با مساحت ۳۰۰ هکتار از دیگر مکان‌هایی بود که خبرنگاران از آن بازدید کردند که در آن شش‌هزارو ۶۰۰ رأس گوسفند پرورش داده می‌شود.

بازدید از ناحیه زلف‌آباد که حدود ۵۰۰ هکتار زیر کشت دارد و شامل ۱۷۲ هکتار کشت یونجه، ۲۰۲ هکتار کشت جو، ۵۲ هکتار گندم و ۵۵ هکتار تریتیکاله است و یک واحد پرورش ماهی و یک واحد سه هزار رأسی پرواربندی گوسفند دارد، از دیگر برنامه‌های این تور نظارتی بود.

همچنین خبرنگاران از کارخانه تولید مصنوعات چوبی بنیاد تعاون زندانیان استان تهران بازدید کردند که یکی از واحد‌های مدرن تولید محصولات چوبی شامل در‌های چوبی، کمد و مبلمان است. بخشی از این محصولات چوبی در داخل زندان‌ها و بخشی دیگر نیز اطراف زندان تولید می‌شود.

خبرنگاران در این تور نظارتی از باغ پسته اشتهازان وابسته به بنیاد تعاون زندانیان بازدید کردند. وسعت این باغ ۴۲۰ هکتار است که ۴۰۴ هکتار آن کشت شده و سیستم آبیاری قطره‌ای تحت فشار در آن راه‌اندازی شده است و دارای دو استخر ۲۰ هزار و ۵۰ هزار مترمکعب ذخیره‌کننده آب است که جمعا میزان ظرفیت آب استخر‌ها ۷۰ هزار مترمکعب است، همچنین آب مورد نیاز این باغ از هفت حلقه چاه تأمین می‌شود.

در این باغ پسته رقم‌های پایه بادامی اردکان، رقم پیوندی اکبری و احمدآقایی کشت می‌شود و ۱۳۵ مددجو در آن مشغول به کار هستند.